Okruchy Przeszłości: Detektorzyści w Polsce

               Skarb z epoki brązu znaleziony w Rumi, woj. pomorskie               
      

Agnieszka Makowska, Agnieszka Oniszczuk, Marcin Sabaciński 2016: "Some Remarks on the Stormy Relationship Between the Detectorists and Archaeological Heritage in Poland", Open Archaeology 2(1) ss. 171-181.

Abstrakt
 W artykule omówiono problematykę stosowania wykrywaczy metali w Polsce w aspekcie prawnym i praktycznym. Posiadanie i używanie wykrywaczy metali jest w Polsce legalne, ale do poszukiwania zabytków wymagane jest zezwolenie. Wszystkie znaleziska historyczne i archeologiczne należą do państwa. Detektywiści, których liczbę szacuje się na ponad 50 000, powszechnie łamią prawo dokonując nielegalnych poszukiwań i przywłaszczając sobie znalezione przedmioty.

Artykuł opisuje legalne i nielegalne działania społeczności poszukiwaczy, podając liczne przykłady. Autorzy poruszają kwestię perspektyw współpracy archeologów i detektorystów oraz komentują próby deprecjonowania archeologii i zasad współczesnego zarządzania dziedzictwem przez tych ostatnich, a także ich rywalizację z zawodowymi badaczami. Autorzy uważają, że archeolodzy powinni zatem mówić i działać w imieniu archeologii i dziedzictwa, zamiast akceptować poglądy detektorystów. W artykule przedstawiono również zagrożenia dla dziedzictwa archeologicznego wynikające z nielegalnego wykrywania metali oraz zwrócono uwagę na problem niskiej świadomości społecznej w zakresie zasad i potrzeb ochrony dziedzictwa archeologicznego w Polsce. Rozwiązanie tych problemów wymaga wielowymiarowych działań, obejmujących edukację i szkolenia, jak również konsekwętnie ściganie przestępstw przeciwko dziedzictwu archeologicznemu.

,